Trong những tháng đầu năm 2025, ngành hồ tiêu Việt Nam ghi nhận xu hướng sụt giảm về sản lượng xuất khẩu nhưng giá trị lại tăng đáng kể nhờ mức giá xuất khẩu cao kỷ lục. Trước những biến động trong thương mại toàn cầu, các doanh nghiệp trong nước đã chủ động mở rộng thị trường, hạn chế sự phụ thuộc vào các đối tác truyền thống
Theo số liệu từ Hiệp hội Hồ tiêu và Cây gia vị Việt Nam (VPSA), riêng trong tháng 4/2025, Việt Nam đã xuất khẩu 26.590 tấn hồ tiêu, gồm 23.271 tấn tiêu đen và 3.319 tấn tiêu trắng. Kim ngạch đạt 184,1 triệu USD, tăng nhẹ 1,3% về lượng nhưng tăng tới 58% về giá trị so với cùng kỳ năm trước. Giá xuất khẩu bình quân đạt 6.817 USD/tấn với tiêu đen và 8.596 USD/tấn với tiêu trắng.
Thị trường Mỹ tiếp tục là điểm đến lớn nhất trong tháng 4 với lượng nhập khẩu 6.404 tấn, tăng gần 46% so với tháng trước. Dù vậy, tính lũy kế đến hết tháng 4, tổng lượng xuất khẩu sang Mỹ vẫn giảm 26,7% so với cùng kỳ năm 2024.
Tính chung bốn tháng đầu năm, Việt Nam đã xuất khẩu tổng cộng 74.250 tấn hồ tiêu, trong đó tiêu đen chiếm 63.124 tấn và tiêu trắng 11.126 tấn. Tổng kim ngạch đạt 510,6 triệu USD, giảm 10,6% về lượng nhưng tăng mạnh 45% về giá trị so với cùng kỳ. Giá xuất khẩu bình quân tiêu đen đạt 6.749 USD/tấn (tăng 96%) và tiêu trắng đạt 8.611 USD/tấn (tăng 73,8%).
Thị trường xuất khẩu biến động mạnh
Mỹ vẫn là thị trường lớn nhất với 16.682 tấn, chiếm 22,5% tổng lượng xuất khẩu, dù có sự sụt giảm so với cùng kỳ. Ấn Độ đứng thứ hai với 5.905 tấn, tăng 6,4%. UAE ghi nhận mức tăng trưởng mạnh với 4.981 tấn (tăng 42,2%), trong khi Đức nhập 4.952 tấn (giảm 9,7%). Đặc biệt, Trung Quốc có bước nhảy vọt với 3.371 tấn, tăng gần 94,4%. Trong phân khúc tiêu trắng, Trung Quốc, Đức và Mỹ là ba thị trường tiêu thụ lớn nhất.
Nhập khẩu hồ tiêu tăng mạnh
Ở chiều ngược lại, tháng 4/2025 ghi nhận lượng hồ tiêu nhập khẩu vào Việt Nam đạt 5.688 tấn, trị giá 36,7 triệu USD – tăng 15,1% về lượng và 27,2% về giá trị so với tháng trước. Đây là mức nhập khẩu gần tiệm cận với kỷ lục từng ghi nhận vào tháng 5/2021 (5.747 tấn).
Brazil tiếp tục là nguồn cung hồ tiêu lớn nhất cho Việt Nam với 3.792 tấn trong tháng 4, chiếm 66,7% tổng lượng nhập khẩu, tăng 23,9%. Campuchia đứng thứ hai với 1.171 tấn, tăng mạnh 127,8%.
Tính chung từ đầu năm đến hết tháng 4, Việt Nam nhập khẩu 15.374 tấn hồ tiêu (trong đó tiêu đen là 11.750 tấn và tiêu trắng là 3.624 tấn), với kim ngạch đạt 88,3 triệu USD – tăng 25,3% về lượng và tăng đến 104,8% về giá trị so với cùng kỳ năm trước. Với các thị trường cung cấp chính là Brazil, Indonesia và Campuchia.
Thách thức và hướng đi mới cho ngành hồ tiêu
Trước bối cảnh cạnh tranh toàn cầu ngày càng gay gắt, đặc biệt sau khi Mỹ áp dụng các mức thuế đối ứng mới, ngành hồ tiêu Việt Nam đang chịu sức ép lớn từ các quốc gia có mức thuế thấp hơn như Brazil và Indonesia. Điều này khiến chi phí đầu vào tăng cao và làm suy giảm khả năng cạnh tranh của hồ tiêu Việt tại các thị trường truyền thống như Mỹ và EU.
Để đối phó với thách thức này, các doanh nghiệp trong nước cần nhanh chóng tái cấu trúc chuỗi cung ứng, tăng cường liên kết sản xuất – chế biến – tiêu thụ nhằm kiểm soát chi phí và nâng cao chất lượng. Đồng thời, việc đa dạng hóa thị trường xuất khẩu là cần thiết để giảm thiểu rủi ro địa chính trị và thuế quan, với các khu vực tiềm năng như Trung Đông, Đông Âu, châu Phi và ASEAN.
Ngoài ra, doanh nghiệp cần chú trọng đầu tư vào chế biến sâu, xây dựng thương hiệu và truy xuất nguồn gốc – những yếu tố ngày càng được thị trường quốc tế quan tâm. Việc ứng dụng công nghệ số trong giám sát chuỗi cung ứng và thương mại điện tử cũng là giải pháp hiệu quả để tiếp cận trực tiếp người tiêu dùng cuối cùng, rút ngắn trung gian và nâng cao lợi nhuận.
Về dài hạn, ngành hồ tiêu Việt Nam cần sự hỗ trợ đồng bộ từ Nhà nước, đặc biệt trong các chính sách tín dụng, logistics, phát triển vùng nguyên liệu bền vững và xúc tiến thương mại quốc tế. Chỉ khi có sự phối hợp chặt chẽ giữa doanh nghiệp – nông dân – cơ quan quản lý, ngành hồ tiêu mới có thể duy trì vị thế xuất khẩu và nâng cao sức cạnh tranh trên thị trường toàn cầu.