Từ tháng 4 năm 2025, tuyến cáp quang biển Asia Direct Cable (ADC) chính thức được đưa vào vận hành, kết nối trực tiếp đến Việt Nam thông qua điểm cập bờ tại thành phố Quy Nhơn. Đây là tuyến cáp quang biển thứ sáu mà Việt Nam tham gia, đánh dấu bước tiến quan trọng trong chiến lược nâng cao năng lực hạ tầng số quốc gia và đảm bảo an toàn cho kết nối Internet quốc tế. 

Tuyến cáp ADC có tổng chiều dài lên đến 9.800 km, kết nối trực tiếp bảy quốc gia và vùng lãnh thổ gồm Việt Nam, Trung Quốc, Thái Lan, Philippines, Singapore, Nhật Bản và đặc khu hành chính Hong Kong. Tuyến cáp được cấu hình với 8 cặp sợi quang (8FP) và ứng dụng công nghệ ghép bước sóng mật độ cao DWDM (Dense Wavelength Division Multiplexing), mang lại tổng dung lượng truyền tải ban đầu trên 160 Tbps. Riêng nhánh kết nối đến Việt Nam có dung lượng lên tới 50 Tbps – cao nhất trong tất cả các tuyến cáp mà Việt Nam hiện đang khai thác – giúp tăng hơn 125% tổng dung lượng quốc tế của Việt Nam trước đó. 

Một điểm nổi bật của tuyến cáp ADC so với các tuyến cáp trước như IA (Intra Asia – khoảng 6.800 km), AAG (Asia-America Gateway – khoảng 20.000 km), APG (Asia-Pacific Gateway – khoảng 10.400 km), AAE-1 (Asia-Africa-Europe 1 – khoảng 25.000 km) hay SMW-3 (SEA-ME-WE 3 – khoảng 39.000 km) chính là khả năng kết nối trực tiếp tới cả ba trung tâm Internet hàng đầu châu Á gồm Singapore, Hong Kong và Nhật Bản. Điều này không chỉ giúp giảm đáng kể độ trễ trong truy cập mà còn góp phần tăng tốc độ đường truyền dịch vụ quốc tế và nâng cao mức độ ổn định của mạng khi xảy ra sự cố. 

Dự án ADC có tổng vốn đầu tư khoảng 290 triệu USD, được thực hiện bởi 9 tập đoàn viễn thông hàng đầu khu vực, trong đó có Viettel (Việt Nam), Softbank (Nhật Bản), Singtel (Singapore), Tata Communications (Ấn Độ) và các đối tác đến từ Trung Quốc, Thái Lan, Philippines. Viettel là doanh nghiệp duy nhất đại diện cho Việt Nam tham gia đầu tư, đồng thời sở hữu toàn bộ nhánh cáp cập bờ tại Quy Nhơn cùng một phần tuyến trục quốc tế. Đơn vị phụ trách khai thác và vận hành tuyến cáp tại Việt Nam là Tổng công ty Mạng lưới Viettel (Viettel Networks). 

Theo đại diện Viettel, trong giai đoạn đầu, chỉ một phần dung lượng của tuyến cáp ADC sẽ được khai thác nhằm đáp ứng nhu cầu tăng trưởng về dữ liệu và nâng cao chất lượng kết nối cho người dùng. Tuyến cáp mới không chỉ giúp đa dạng hóa hướng kết nối quốc tế mà còn nâng cao khả năng dự phòng khi xảy ra sự cố đứt cáp – vấn đề từng nhiều lần gây gián đoạn nghiêm trọng đến việc truy cập Internet quốc tế tại Việt Nam trong thời gian qua. 

Việc đưa tuyến cáp ADC vào hoạt động là một phần trong chiến lược phát triển hạ tầng số quốc gia đến năm 2030, đặt mục tiêu xây dựng ít nhất 15 tuyến cáp quang biển với tổng dung lượng tối thiểu 350 Tbps. Cụ thể, giai đoạn 2025–2027 dự kiến triển khai thêm 4 tuyến cáp mới và từ năm 2028 đến 2030 sẽ tiếp tục triển khai ít nhất 6 tuyến nữa. 

Xa hơn, tầm nhìn đến năm 2035 hướng đến mục tiêu đưa hệ thống cáp quang biển quốc tế của Việt Nam vào nhóm dẫn đầu khu vực về số lượng, dung lượng và chất lượng. Đây sẽ là nền tảng quan trọng để Việt Nam thu hút đầu tư nước ngoài, phát triển các trung tâm dữ liệu, cơ sở hạ tầng điện toán đám mây và các dịch vụ số như trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data), mạng di động thế hệ thứ năm (5G) và các công nghệ thực tế ảo (AR/VR). 

Bên cạnh những lợi ích về kỹ thuật, việc đưa tuyến cáp ADC vào hoạt động còn mang lại nhiều ý nghĩa kinh tế quan trọng đối với Việt Nam: 

• Thúc đẩy phát triển kinh tế số: Kết nối Internet tốc độ cao và ổn định là nền tảng cốt lõi cho sự phát triển của các lĩnh vực như thương mại điện tử, Fintech, công nghệ cao, các mô hình kinh doanh số. Tuyến cáp ADC sẽ giúp doanh nghiệp Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế. 

• Tăng sức hút đầu tư nước ngoài (FDI): Việc sở hữu tuyến cáp dung lượng lớn, ổn định và hiện đại giúp Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn với các tập đoàn công nghệ toàn cầu trong việc thiết lập trung tâm dữ liệu, trụ sở khu vực hoặc mở rộng hoạt động tại châu Á. 

• Đảm bảo an toàn cho nền kinh tế số: Trước thực trạng các tuyến cáp quang biển thường xuyên gặp sự cố, việc có thêm tuyến cáp như ADC sẽ giúp Việt Nam giảm thiểu rủi ro gián đoạn dịch vụ, từ đó bảo vệ hoạt động sản xuất, kinh doanh phụ thuộc vào Internet – đặc biệt là các lĩnh vực như phần mềm, chăm sóc khách hàng, logistics và tài chính. 

• Tăng cường khả năng xuất khẩu dịch vụ số: Những ngành như lập trình, gia công quy trình doanh nghiệp (BPO), giáo dục trực tuyến và tư vấn từ xa sẽ được hưởng lợi nhờ vào khả năng kết nối tốc độ cao, ổn định, từ đó mở rộng hơn nữa ra thị trường quốc tế. 

• Hỗ trợ quá trình chuyển đổi số toàn diện: Nền tảng hạ tầng mạng mạnh mẽ sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc ứng dụng và phát triển các công nghệ số mới trong nhiều lĩnh vực như y tế, giáo dục, sản xuất thông minh và quản lý nhà nước, đưa Việt Nam tiến nhanh hơn trên con đường trở thành quốc gia số. 

Vì vậy, tuyến cáp ADC không chỉ đơn thuần là một hạ tầng kỹ thuật quan trọng, mà còn đóng vai trò như một động lực thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội, hỗ trợ Việt Nam hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế số toàn cầu và hiện thực hóa mục tiêu trở thành quốc gia số vào năm 2030.