Tổng quan doanh thu bảo hiểm và tác động kinh tế (2014-2024)

Trong giai đoạn 2014-2024, thị trường bảo hiểm Việt Nam đã trải qua nhiều biến động đáng kể, phản ánh những thách thức và xu hướng thay đổi trong nền kinh tế. Doanh thu phí bảo hiểm toàn thị trường duy trì đà tăng trưởng ổn định từ 2014 đến 2022, dao động trong khoảng 14,2 – 16,2%. Tuy nhiên, năm 2023 chứng kiến mức giảm mạnh xuống -8,33%, trước khi tiếp tục suy giảm nhẹ còn -0,25% vào năm 2024.

Năm 2024 đánh dấu giai đoạn điều chỉnh đầy thách thức, nhưng đồng thời tạo nền tảng cho sự phát triển bền vững vào năm 2025. Cụ thể, Trong năm 2024, thị trường bảo hiểm Việt Nam chứng kiến những thay đổi quan trọng, bao gồm các cuộc thanh tra toàn diện và quy định cấm bán bảo hiểm kèm khoản vay. Sự kết hợp giữa khung pháp lý chặt chẽ, sự minh bạch và chiến lược kinh doanh linh hoạt của doanh nghiệp sẽ góp phần định hình một ngành bảo hiểm vững mạnh, đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế – xã hội.

Xu hướng bảo hiểm nhân thọ: Thách thức và ảnh hưởng đến thị trường tài chính.

Bảo hiểm nhân thọ, một kênh đầu tư dài hạn quan trọng, đã có sự tăng trưởng mạnh từ 10,5% vào năm 2014 lên 30,5% vào năm 2016, trước khi bước vào giai đoạn suy giảm. Đặc biệt, từ năm 2023 (-12,5%) đến 2024 (-0,5%), sự sụt giảm này có thể ảnh hưởng đáng kể đến dòng vốn trung và dài hạn trên thị trường tài chính. Khi doanh thu bảo hiểm nhân thọ giảm, dòng tiền vào các quỹ đầu tư của doanh nghiệp bảo hiểm cũng suy yếu, làm giảm khả năng cung ứng vốn cho các lĩnh vực quan trọng như trái phiếu, chứng khoán và bất động sản.

Sau hai năm thị trường bảo hiểm nhân thọ chững lại, việc thoát khỏi tình trạng tăng trưởng âm và hướng tới một giai đoạn phát triển minh bạch, bền vững cả về quy mô lẫn chất lượng đòi hỏi sự nỗ lực từ các bên liên quan. Nguyên nhân chính của sự suy giảm đến từ những thay đổi trong chính sách tuyển dụng đại lý và cách tính hoa hồng mới, dẫn đến thu nhập của đội ngũ đại lý giảm, làm giảm sức hấp dẫn của ngành. Hệ quả là công tác tuyển dụng gặp khó khăn, kéo theo sự sụt giảm trong doanh thu khai thác phí mới của khối bảo hiểm nhân thọ.

Bảo hiểm phi nhân thọ và sự phục hồi của nền kinh tế

Trái ngược với xu hướng suy giảm của bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm phi nhân thọ cho thấy sự phục hồi ấn tượng. Sau khi giảm từ 17,9% năm 2014 xuống -2,6% năm 2021, doanh thu bảo hiểm phi nhân thọ bắt đầu tăng trưởng từ năm 2022 (17,3%) và tiếp tục duy trì mức tăng 2,4% (2023) và 10,02% (2024). Xu hướng này phản ánh sự gia tăng nhu cầu bảo hiểm tài sản, phương tiện và trách nhiệm dân sự khi nền kinh tế đang dần hồi phục.

Triển vọng và chiến lược phát triển ngành bảo hiểm

Giai đoạn 2014-2024 đã chứng kiến những thay đổi lớn trong ngành bảo hiểm Việt Nam, phản ánh rõ nét tác động của các chính sách quản lý, điều kiện kinh tế và hành vi tiêu dùng. Trong bối cảnh thị trường bảo hiểm nhân thọ gặp khó khăn, bảo hiểm phi nhân thọ đã trở thành điểm sáng, góp phần hỗ trợ sự phục hồi của nền kinh tế. Để đảm bảo sự phát triển bền vững trong tương lai, ngành bảo hiểm cần có những điều chỉnh linh hoạt về chính sách, kết hợp với sự hỗ trợ từ các cơ quan quản lý và hệ thống tài chính – tiền tệ. Việc nâng cao tính minh bạch, cải thiện chất lượng dịch vụ và củng cố niềm tin khách hàng sẽ là những yếu tố then chốt giúp thị trường bảo hiểm Việt Nam bước vào giai đoạn phát triển ổn định và bền vững hơn trong những năm tới.

Trong giai đoạn tiếp theo, ngành bảo hiểm Việt Nam cần tập trung vào việc tối ưu hóa mô hình kinh doanh, ứng dụng công nghệ số để nâng cao trải nghiệm khách hàng và tối ưu hóa quy trình hoạt động. Các doanh nghiệp bảo hiểm cần mở rộng danh mục sản phẩm, đáp ứng đa dạng nhu cầu của khách hàng trong bối cảnh nền kinh tế số và xu hướng tiêu dùng thay đổi. Bên cạnh đó, việc tăng cường hợp tác quốc tế, học hỏi mô hình quản lý tiên tiến từ các thị trường phát triển cũng sẽ là chìa khóa giúp ngành bảo hiểm Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh. Với những bước đi chiến lược và sự phối hợp chặt chẽ giữa các bên liên quan, thị trường bảo hiểm Việt Nam có thể kỳ vọng vào một giai đoạn phát triển mạnh mẽ, bền vững và đóng góp tích cực vào sự ổn định kinh tế – xã hội của đất nước.