1. Nhóm Ngôi Sao (Stars)
Là nhóm ngành có tốc độ tăng trưởng cao, thị phần lớn: Những ngành này cần tiếp tục đầu tư để duy trì vị thế dẫn đầu, mở rộng thị trường, cải tiến công nghệ.
Nhận diện các ngành: Điện tử, máy tính, Điện thoại và linh kiện
- Cơ hội:
- Nhu cầu toàn cầu tăng cao (đặc biệt trong chuyển đổi số, AI, 5G).
- Việt Nam là điểm đến hấp dẫn cho đầu tư FDI (Samsung, LG, Foxconn…).
- Chính phủ đang thúc đẩy ngành công nghiệp 4.0.
- Thách thức:
- Phụ thuộc nhiều vào FDI → giá trị gia tăng trong nước chưa cao.
- Cạnh tranh với Trung Quốc, Ấn Độ về chi phí & nhân công.
- Chiến lược đề xuất:
- Đầu tư vào R&D, đào tạo nhân lực kỹ thuật cao.
- Xây dựng hệ sinh thái công nghiệp hỗ trợ nội địa.
- Khuyến khích liên kết doanh nghiệp trong nước – FDI.
2. Nhóm Bò (Cash Cows)
Nhóm ngành này tăng trưởng thấp nhưng có thị phần lớn: Cần tạo dòng tiền ổn định. Duy trì hiệu quả, nhưng hạn chế đầu tư lớn.
Nhận diện các ngành: Dệt may, Máy móc thiết bị
- Cơ hội:
- Vị thế xuất khẩu truyền thống, có thị phần lớn tại Mỹ, EU.
- Hiệp định EVFTA, CPTPP giúp tiếp cận thị trường dễ hơn.
- Thách thức:
- Biên lợi nhuận thấp, cạnh tranh gay gắt từ Bangladesh, Myanmar.
- Phụ thuộc nguyên liệu nhập khẩu (trung gian sản xuất).
- Chiến lược đề xuất:
- Tự động hóa sản xuất để giảm chi phí.
- Xây dựng thương hiệu Việt Nam trên thị trường quốc tế.
- Tăng tỷ lệ nội địa hóa nguyên liệu.
3. Nhóm Chó (Dogs)
Nhóm ngành này tăng trưởng thấp và có thị phần thấp: Hiệu quả thấp, cân nhắc chuyển đổi hoặc rút khỏi.
Nhận diện các ngành: Thủy sản, Giày dép, Gỗ và sản phẩm gỗ
- Cơ hội:
- Vẫn có thị trường xuất khẩu nhất định nếu chất lượng được kiểm soát.
- Thách thức:
- Bị ảnh hưởng bởi rào cản kỹ thuật, thuế quan (nhất là thị trường EU, Mỹ).
- Giá trị gia tăng thấp, cạnh tranh gay gắt.
- Thiếu đổi mới công nghệ, thương hiệu mờ nhạt.
- Chiến lược đề xuất:
- Tái cơ cấu ngành (ví dụ: chế biến sâu trong thủy sản).
- Xây dựng thương hiệu quốc gia.
- Tập trung vào phân khúc ngách hoặc thị trường nội địa.
4. Nhóm Dấu Hỏi (Question Marks)
Tăng trưởng cao, thị phần thấp: Tiềm năng phát triển nhưng cần chiến lược đầu tư rõ ràng.
Nhận diện các ngành: Rau quả, Máy ảnh, máy quay, Phương tiện vận tải
- Cơ hội:
- Rau quả: Xu hướng tiêu dùng xanh, sạch, hữu cơ tại EU, Hàn, Nhật.
- Phương tiện vận tải: Cơ hội từ xu thế logistics, sản xuất xe điện.
- Thách thức:
- Khó xây dựng thương hiệu, cạnh tranh về chất lượng.
- Chuỗi cung ứng chưa tối ưu, giá thành cao.
- Chiến lược đề xuất:
- Đẩy mạnh marketing, xây dựng thương hiệu nông sản Việt.
- Đầu tư logistics lạnh cho rau quả.
- Ưu đãi đầu tư cho sản xuất xe điện nội địa (VinFast là ví dụ).