Doanh Nghiệp Bất Động Sản: Thành Lập Mới Nhiều Nhưng Vì Sao Vẫn Giải Thể?

Tình hình đăng ký và giải thể doanh nghiệp trong lĩnh vực bất động sản năm 2024 và hai tháng đầu năm 2025 phản ánh sự chuyển động đáng kể của thị trường trong bối cảnh phục hồi kinh tế. Theo báo cáo từ Tổng cục Thống kê, số lượng doanh nghiệp đăng ký thành lập mới trong năm 2024 đạt khoảng 4.600 đơn vị, giảm nhẹ 2,7% so với năm trước. Dù có sự suy giảm, con số này vẫn cho thấy nhu cầu đầu tư vào lĩnh vực bất động sản chưa hề mất đi, thậm chí thể hiện sự duy trì ổn định bất chấp những khó khăn về nguồn vốn và tính thanh khoản. Trong nửa đầu năm, số doanh nghiệp đăng ký mới có xu hướng tăng, đạt mức cao nhất vào tháng 7 với 477 doanh nghiệp. Tuy nhiên, từ tháng 8 trở đi, số lượng đăng ký có dấu hiệu giảm nhẹ, phản ánh sự thận trọng của các nhà đầu tư trước những biến động của thị trường, bao gồm các vấn đề về chính sách tín dụng, khả năng hấp thụ của thị trường và những rủi ro tiềm ẩn trong kinh tế vĩ mô.

Song song với tình hình đăng ký mới, số lượng doanh nghiệp giải thể trong lĩnh vực bất động sản năm 2024 cũng là một điểm đáng lưu ý. Tổng cộng có khoảng 1.300 doanh nghiệp rời khỏi thị trường, trung bình 107 doanh nghiệp phải giải thể mỗi tháng. Đặc biệt, tháng 11/2024 ghi nhận con số cao nhất với 160 doanh nghiệp đóng cửa, phản ánh những khó khăn lớn trong việc duy trì hoạt động khi thị trường chưa phục hồi hoàn toàn. Tuy nhiên, nếu so sánh với các năm trước, số doanh nghiệp giải thể đã có dấu hiệu giảm, cho thấy sự ổn định hơn trong môi trường kinh doanh bất động sản. Sự giảm tốc trong làn sóng giải thể có thể xuất phát từ việc các doanh nghiệp đang dần thích nghi với những điều chỉnh chính sách của Chính phủ, đồng thời thị trường cũng đang trải qua quá trình thanh lọc tự nhiên, chỉ những doanh nghiệp có nền tảng tài chính vững chắc và mô hình kinh doanh hiệu quả mới có thể tồn tại.

Theo nhận định của Bộ Xây dựng, năm 2024 đánh dấu một bước chuyển mình quan trọng của thị trường bất động sản, khi nền kinh tế bắt đầu thoát khỏi giai đoạn suy giảm nghiêm trọng trong năm 2023. Sau thời kỳ khan hiếm nguồn cung, thị trường dần có dấu hiệu hồi phục, lượng sản phẩm đưa ra thị trường gia tăng, giúp giảm áp lực lên nhu cầu nhà ở và đầu tư. Chính phủ cũng đưa ra nhiều biện pháp hỗ trợ tài chính, thúc đẩy niềm tin của nhà đầu tư và doanh nghiệp, tạo động lực cho sự phát triển trong dài hạn. Tuy nhiên, quá trình phục hồi vẫn diễn ra với tốc độ tương đối chậm, do thị trường vẫn chịu tác động từ các yếu tố như chính sách thắt chặt tín dụng trước đó, chi phí tài chính cao và nhu cầu thực tế của người mua chưa thực sự cải thiện mạnh mẽ.

Bước sang năm 2025, đặc biệt trong hai tháng đầu năm, thị trường bất động sản tiếp tục ghi nhận sự cạnh tranh khốc liệt khi số lượng doanh nghiệp đăng ký thành lập mới và số lượng doanh nghiệp giải thể gần như tương đương nhau. Tháng 1 có 273 doanh nghiệp mới thành lập, trong khi 122 doanh nghiệp giải thể; sang tháng 2, số doanh nghiệp thành lập mới giảm xuống 219, nhưng số doanh nghiệp giải thể lại tăng lên 230. Xu hướng này cho thấy một sự phân hóa mạnh mẽ trong thị trường, khi một số doanh nghiệp có đủ năng lực tài chính và chiến lược phù hợp vẫn sẵn sàng gia nhập, trong khi những doanh nghiệp không thể thích nghi hoặc gặp khó khăn trong huy động vốn buộc phải rời bỏ cuộc chơi. Sự cạnh tranh khốc liệt này xuất phát từ nhiều nguyên nhân, trong đó có việc tín dụng vào bất động sản vẫn chưa được nới lỏng hoàn toàn, áp lực thanh khoản đối với các doanh nghiệp chưa được giải quyết triệt để và thị trường vẫn còn trong giai đoạn điều chỉnh sau những biến động lớn trong các năm trước.

Triển vọng thị trường bất động sản trong năm 2025 được đánh giá tích cực hơn so với năm 2024, chủ yếu nhờ vào các chính sách cải cách thể chế và điều chỉnh pháp lý sẽ có hiệu lực. Các quy định mới được kỳ vọng giúp minh bạch hóa thị trường, cải thiện môi trường đầu tư và tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các doanh nghiệp hoạt động. Chính phủ cũng có thể tiếp tục đưa ra các biện pháp hỗ trợ nhằm kích thích nền kinh tế, đặc biệt là trong việc cải thiện điều kiện tiếp cận vốn cho doanh nghiệp bất động sản. Tuy nhiên, vẫn cần lưu ý rằng, dù có những tín hiệu khả quan, quá trình phục hồi của thị trường sẽ không diễn ra nhanh chóng mà sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm chính sách tiền tệ, mức độ hấp thụ của thị trường và sự thích ứng của các doanh nghiệp trong bối cảnh kinh tế biến động. Do đó, các doanh nghiệp bất động sản cần có chiến lược phát triển linh hoạt, tối ưu hóa mô hình kinh doanh và sẵn sàng thích nghi với những điều chỉnh chính sách để tận dụng tốt cơ hội trong năm 2025.